Wanafunzi, kazi, Sheria Tanzania, Ajira, Vijana, Miaka, Wahitimu, Shule, Vyuo vya Mafunzo, Vyuo Vikuu, Taasisi, Mashirika, Makampuni, Ukufunzi, Elimu, Wakala, Huduma, Mwajiri
Je, wanafunzi wanaruhusiwa kufanya kazi nchini Tanzania na vizuizi ni vipi?
Sheria za kazi za Tanzania kama ilivyoainishwa katika Sheria ya Ajira na Mahusiano Kazini ya 2004 haisemi chochote kuhusu wanafunzi katika ulimwengu wa kazi. Inakataza kabisa tabia ya kuwafanyisha watoto kazi ambapo mtoto aliye chini ya umri wa miaka 14 amekatazwa kufanya kazi. Wale wenye umri wa miaka 14 na zaidi wanaweza kufanya kazi rahisi ambayo haidhuru afya na kukua kwa mtoto; na haitatizi jinsi mtoto anavyohudhuria shule. Inatoa zaidi orodha ya kazi ambazo zinachukuliwa kama za hatari kwa mtoto na kwa hivyo zimekatazwa.
Kwa hivyo kutoka kwa sheria hii, inachukuliwa kwamba wanafunzi waliozidi umri wa miaka 18 wanaweza kuhusika katika ulimwengu wa kazi bora iwe kuhusika huko hakutatizi mchakato wao wa elimu. Mpangilio bora kwa wanafunzi ni saa nzuri za kufanya kazi, ambao kwa bahati mbaya haupo katika sheria za sasa. Hii inategemea sana uamuzi wa mwajiri.
Je, mashirika yana nafasi za kazi kwa wanafunzi ambao wamekamilisha viwango tofauti vya chuo cha elimu na/au chuo kikuu?
Kando na mipango ya ukufunzi, nafasi za kazi zimefunguliwa kwa waombaji wote na sio hasa kwa wahitimu bora kutoka vyuo vya elimu na vyuo vikuu. Nafasi kwa waombaji kazi katika shirika kwa kawaida hutegemea mahitaji ya kazi ya shirika hilo.
Je, mahitaji msingi ya kazi kwa wahitimu kuajiriwa ni yapi?
Baadhi ya mashirika yamekuza kigezo chao wenyewe. Hata hivyo, jambo la kawaida ni kwamba mhitimu atafuata utaratibu wa kawaida wa maombi bora awe anamiliki ustadi unaohitajika kwa kazi inayotarajiwa.
Je, kuna mpangilio wowote ambapo wanafunzi shuleni wanaweza kuhusika katika mipango ya kufanya kazi fulani kiwandani?
Miundo ya elimu nchini Tanzania hutoa nafasi kwa wanafunzi katika kiwango cha katikati hadi mwisho wa elimu yao kupitia ulimwengu wa kazi.
Hata hivyo, kulingana na hesabu zinazokua za kuandikishwa kwa wanafunzi katika chuo kikuu/chuo cha elimu, ambazo hazilingani na kukua kwa tasnia, hii imesababisha baadhi ya wanafunzi kukosa nafasi ya kupitia vikamilifu mpango wa kufanya kazi viwandani.
Wakati nafasi inapopatikana mwanafunzi hupata kazi katika idara inayofaa na kupewa kazi za kawaida, akifanya kazi akisimamiwa katika idara hiyo. Mwisho wa ukufunzi mwanafunzi anatarajiwa kuandika ripoti ambayo inapaswa kuwekwa saini na msimamizi katika eneo la kazi na taasisi ya elimu.
Je, kuna taasisi ambazo zinawezesha kuajiriwa kwa wahitimu nchini Tanzania?
Hadi sasa hakuna taasisi ya kando inayoshughulikia ajira kwa wahitimu nchini Tanzania. Hata hivyo kuna Wakala wa Huduma za Ajira nchini Tanzania (TasESA) ambaye anawajibika kuwezesha ajira nchini. Baadhi ya vyuo vikuu na vyuo vya elimu pia vina miundo yao yenyewe ya kando ya kuwezesha ajira kwa wahitimu wao.
Soma zaidi
Fanya Ukaguzi wetu wa Mishahara na uone unapaswa au unastahili kulipwa pesa ngapi.