Η μητρότητα στην εργασία

This page was last updated on: 2023-12-01

Άδεια Μητρότητας

Η άδεια μητρότητας προβλέπεται και ρυθμίζεται βάσει του Νόμου περί Προστασίας της Μητρότητας.

Μια έγκυος εργαζόμενη δικαιούται άδεια μητρότητας 18 συνεχόμενων εβδομάδων. Από αυτή την άδεια, οι 11 εβδομάδες θεωρούνται υποχρεωτική άδεια (δύο εβδομάδες πριν από την εβδομάδα του αναμενόμενου τοκετού, η εβδομάδα του τοκετού και οκτώ εβδομάδες μετά την εβδομάδα του τοκετού). Μία εργαζόμενη γυναίκα δικαιούται άδεια μητρότητα με την παρουσίαση ιατρικού πιστοποιητικού από εγγεγραμμένο ιατρό στο οποίο να αναφέρεται η αναμενόμενη εβδομάδα του τοκετού. Για λόγους υγείας του βρέφους (νοσοκομειακή περίθαλψη), σε μια νέα μητέρα μπορεί να χορηγηθεί μια επιπλέον εβδομάδα άδειας μητρότητας για κάθε 21 ημέρες νοσηλείας υπό την προϋπόθεση ότι η συνολική πρόσθετη άδεια δεν υπερβαίνει τις 6 εβδομάδες. 

Αν ο τοκετός επέλθει μετά την προβλεπόμενη εβδομάδα του τοκετού, η διάρκεια της άδειας πριν από την εβδομάδα του τοκετού παρατείνεται. Αν ο τοκετός επέλθει νωρίτερα από την αναμενόμενη εβδομάδα του τοκετού, το υπόλοιπο της άδειας μητρότητας λαμβάνεται μετά την εβδομάδα του τοκετού, έτσι η συνολική διάρκεια της άδειας μητρότητας των 18 εβδομάδων είναι διασφαλισμένη.

Ο Νόμος περί προστασίας της Μητρότητας του 1997 τροποποιήθηκε το 2017 (Νόμος 116(I)/2017) προκειμένου να συμπεριλάβει διατάξεις σχετικά με περιπτώσεις παρένθετης μητέρας. Μία παρένθετη μητέρα έχει το δικαίωμα άδειας μητρότητας 14 συνεχών εβδομάδων εκ των οποίων οι δύο θα πρέπει να λαμβάνονται πριν από τον τοκετό. Σε περίπτωση τοκετού πριν από την προβλεπόμενη εβδομάδα, το υπόλοιπο της άδειας παρέχεται μετά τον τοκετό προκειμένου να συμπληρωθεί η περίοδος των 14 εβδομάδων. Η αναθέτουσα/κατά νόμο μητέρα η οποία χρησιμοποιεί παρένθετη μητέρα για να αποκτήσει παιδί, δικαιούται επίσης άδεια μητρότητας 19 συνεχών εβδομάδων εφόσον προσκομίσει στον εργοδότη μια δικαστική εντολή με την οποία ορίζεται ότι πρόκειται να αποκτήσει παιδί μέσω παρένθετης μητέρας και ιατρικό πιστοποιητικό με το οποίο θα δηλώνεται η ημερομηνία έναρξης της κύησης. Από τις 18 εβδομάδες οι 11 εβδομάδες θεωρούνται υποχρεωτική άδεια (δύο εβδομάδες πριν από την εβδομάδα της προβλεπόμενης ημερομηνίας του τοκετού, η εβδομάδα του τοκετού και οκτώ εβδομάδες μετά από τον τοκετό).

Οι έγκυες εργαζόμενες δικαιούνται άδεια απουσίας από την εργασία τους για προγεννητικές εξετάσεις εάν αυτές πρέπει να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας, εφόσον η εργαζόμενη ενημερώσει εκ των προτέρων τον εργοδότη και προσκομίσει το σχετικό ιατρικό πιστοποιητικό.

πηγή: §3 & 5A Νόμος περί Προστασίας της Μητρότητας (100(Ι)/1997), όπως τροποποιήθηκε

Έσοδα

Το επίδομα μητρότητας καταβάλλεται από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, σε κάθε μισθωτή ή αυτοαπασχολούμενη γυναίκα για μια περίοδο 18 εβδομάδων μεταξύ της ένατης και της δεύτερης εβδομάδας πριν από την αναμενόμενη εβδομάδα του τοκετού. Επίσης, οι παροχές καταβάλλονται για διάστημα 16 εβδομάδων σε θετές μητέρες παιδιών ηλικίας κάτω των 12 ετών.

Υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις για την λήψη του επιδόματος μητρότητας, οι οποίες είναι: η ασφαλισμένη γυναίκα βρίσκεται σε άδεια μητρότητας και δεν λαμβάνει ολόκληρο το μισθό ή το ημερομίσθιο από τον εργοδότη της, είναι ασφαλισμένη για τουλάχιστον 26 εβδομάδες και έχει καταβάλει, μέχρι την ημέρα καταβολής του επιδόματος μητρότητας, εισφορές ή ασφαλιστικές αποδοχές όχι λιγότερο από 26 φορές το εβδομαδιαίο ποσό των βασικών ασφαλιστικών αποδοχών (το οποίο αλλάζει ανά έτος) και στην ασφαλισμένη γυναίκα έχουν καταβληθεί ή πιστωθεί ασφαλιστικές αποδοχές, κατά το προηγούμενο έτος εισφορών όχι μικρότερες από 20 φορές το εβδομαδιαίο ποσό των βασικών ασφαλιστικών αποδοχών.

Υπάρχει επίσης πρόβλεψη για επίδομα μητρότητας που καταβάλλεται μετά τη γέννηση του κάθε παιδιού, αν η μητέρα, ή ο σύζυγός της, πληρούν τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις.

Το επίδομα μητρότητας είναι μια περιοδική παροχή και καταβάλλεται σε φυσικές μητέρες για 18 εβδομάδες, με παράταση έξι εβδομάδων (αν το βρέφος νοσηλεύεται σε θερμοκοιτίδα λόγω πρόωρου τοκετού). Οι μητέρες λαμβάνουν το επίδομα για 16 εβδομάδες από την εβδομάδα του τοκετού εάν ένα παιδί είναι κάτω των 12 ετών.

Το επίδομα μητρότητας αποτελείται από το βασικό και το συμπληρωματικό επίδομα. Το εβδομαδιαίο ποσό του βασικού επιδόματος ισούται με το 72% του εβδομαδιαίου μέσου όρου των βασικών ασφαλιστικών αποδοχών των ασφαλισμένων γυναικών κατά το προηγούμενο έτος εισφορών. Το εβδομαδιαίο ποσό του βασικού επιδόματος αυξάνεται σε 80% αν έχει ένα προστατευόμενο μέλος, 90% αν έχει δύο προστατευόμενα μέλη και 100% εάν έχει τρία προστατευόμενα μέλη. Το εβδομαδιαίο ποσό της συμπληρωματικής παροχής ισούται με το 72% του εβδομαδιαίου μέσου όρου των ασφαλιστικών αποδοχών της ασφαλισμένης γυναίκας επί των βασικών ασφαλιστικών της αποδοχών. Το επίδομα μητρότητας είναι ένα κατ’ αποκοπή ποσό, το ίδιο για όλες τις γυναίκες που έχουν δικαίωμα σε αυτό και το ποσό για κάθε παιδί ισούται με το 6% των ετήσιων ασφαλιστικών αποδοχών. Η άδεια μητρότητας αυξάνεται κατά 4 εβδομάδες πληρωμής για κάθε επιπλέον παιδί: επομένως η άδεια μητρότητας είναι 18 εβδομάδες για ένα παιδί, 22 εβδομάδες για δίδυμα, 26 εβδομάδες για τρίδυμα και ούτω καθεξής.

Η καταβολή του επιδόματος μητρότητας εξαρτάται από την συμπλήρωση και την υποβολή της αντίστοιχης αξίωσης στο εν λόγω τμήμα εντός 21 ημερών από την ημερομηνία έναρξης της άδειας μητρότητας. Η καταβολή της επιχορήγησης μητρότητας εξαρτάται από την υποβολή του αιτήματος εντός ενός έτους από τη γέννηση του παιδιού.

Η παρένθετη μητέρα και η αναθέτουσα/κατά νόμο μητέρα έχουν δικαίωμα επιδόματος μητρότητας για 14 εβδομάδες και 18 εβδομάδες αντιστοίχως. Η παράταση της περιόδου για περισσότερα από ένα παιδί διατίθεται επίσης και στις παρένθετες μητέρες.

πηγή: §21, 26-30, Τέταρτος Πίνακας (Μέρος Ι & ΙΙΙ) του Νόμου περί Κοινωνικής Ασφάλισης του 2010 (59(Ι)/2010), όπως τροποποιήθηκε

Δωρεάν ιατρική περίθαλψη

Οι παροχές υγειονομικής περίθαλψης χορηγούνται σε όλους τους Κύπριους και τους πολίτες της ΕΕ οι οποίοι είναι μόνιμοι κάτοικοι της Κύπρου. Η έκταση των ιατρικών υπηρεσιών συνδέονται άμεσα με το εισόδημα των μεμονωμένων ατόμων ή οικογενειών και περιλαμβάνει υπηρεσίες που παρέχονται από τακρατικά ιατρικά ιδρύματα. Το δικαίωμα στις παροχές υγειονομικής περίθαλψης αποδίδεται μετά από εγγραφή στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Οι ιατρικές υπηρεσίες παρέχονται απευθείας στους ασθενείς σε κρατικά νοσοκομεία και κλινικές. Τα οφέλη περιλαμβάνουν ιατρική περίθαλψη, νοσηλεία, φροντίδα μητρότητας και φαρμακευτική περίθαλψη.

Οι κανονισμοί σχετικά με τη μητρότητα και την εργασία

  • Νόμος περί Προστασίας της Μητρότητας (100(Ι)/1997), όπως τροποποιήθηκε / Maternity Protection Act (100(I)/1997), as amended
  • Κανονισμοί περί Προστασίας της Μητρότητας (Ασφάλεια και Υγεία στην Εργασία) (Κ.Δ.Π. 255/2002) / Maternity Protection (Safety and Health at Work) Regulations (R.A.A. 255/2002)
  • Νόμου περί Ίσης Μεταχείρισης Ανδρών και Γυναικών στην Απασχόληση και την Επαγγελματική Κατάρτιση (Νόμος 205(Ι)/2002), όπως τροποποιήθηκε / Act on Equal Treatment of Men and Women in Employment and Vocational Training (205(I)/2002), as amended
  • Νόμου περί Κοινωνικής Ασφάλισης του 2010 (59(Ι)/2010), όπως τροποποιήθηκε / The Social Security Act of 2010 (59(I)/2010), as amended
Loading...